Stierenbloed (Bikavér) heeft lange tijd mijn idee over Hongaarse wijnen beïnvloed. Juister geformuleerd, de naam letterlijk nemend, riep die zo’n negatieve associatie op dat ik me niet kon voorstellen dat er iets drinkbaars uit Hongarije kwam. Nu was dat in de tijd dat dit vooroordeel speelt, de jaren 1970, 1980, ook wel zo. Het communisme gaf meer om kwantiteit dan kwaliteit en nam het zo nauw niet met het produceren van behoorlijke wijnen.
Toch is het, weet ik nu en is het nu, in veel gevallen weer een mooie kruidige rode wijn, gemaakt van een blend van Hongaarse druiven en met een legendarisch verleden: het oprukkend Turkse (Ottomaanse) leger viel in 1592 de stad Eger aan. De bewoners vochten als dolle stieren maar het waren vooral de ‘bebloede’ baarden (van de gulzig gedronken lokale rode wijn om moed en kracht te houden) die het gerucht de wereld in hielpen dat de Egerse mannen stierenbloed gedronken hadden. Ze zouden daardoor over magische krachten beschikken en onoverwinnelijk zijn. De Turken trokken zich terug.
Ik denk hieraan op weg naar Budafok, een voorstadje van Budapest, waar een andere fameuze Hongaarse wijn vandaan komt (en dan heb ik het niet over Tokay). Het gaat om de mousserende wijnen van Törley, het oudste nog wijn producerende huis in Hongarije. József Törley (1858-1907) was zakenman, met een grote liefde voor mousserende wijn. Hij wilde zijn kennis uitbreiden en ging in de leer in Reims. De overeenkomst in bodem (krijtrotsen) en klimatologische omstandigheden (relatief koel voor wijnbouw) tussen de Champagne en zijn eigen streek waren hem niet ontgaan en hij waagde de gok. In 1882 kocht hij zich enkele hectaren grond op de zonnige hellingen van Budafok en plantte wijngaarden aan. Daarnaast investeerde hij in 10 km ondergrondse kelders (uitgegraven als steengroeve en medio negentiende eeuw in gebruik als champignonkwekerij) om zijn wijnen te laten rijpen en op te slaan. Met succes. Rond 1900 werden de mousserende wijnen van Törley tot ver buiten Europa gedronken en genoten ze internationale faam.
We zijn een eeuw, twee wereldoorlogen, enkele decennia communisme en een overname door Duitse gigant Henkell & Co verder. Het gamma dat vandaag geproduceerd wordt, is omvangrijk. Törley is marktleider op het gebied van mousserende wijnen in Hongarije en heeft een groot export potentieel. Realistisch is men ook. ‘Concurreren met champagne heeft geen zin, noch qua imago, noch qua prijsstelling.’ zegt Ilona Kallay, directeur export. ‘Wie wil er nu wijnen uit Hongarije?’, vraagt ze, met een knipoog. Ik zwijg discreet.
We proeven een aantal pezsgö (mousserende) wijnen uit het hoogste segment dat op dezelfde wijze als champagne gemaakt wordt. Ongelofelijk dat deze voor rond de €10 in de handel te koop zijn. Daarnaast produceert Törley een groot aantal goedkoper gemaakte sparkling wines die erg populair zijn. ‘De kleurrijke verpakking draagt daar aan bij,’ vervolgt Ilona. ‘Hongaren houden van kleur, dat is voor ons een manier van communiceren.’
Hongaren houden ook van drinken en gezelligheid, ervaren Verloofde en ik als we ’s avonds door Budapest lopen in de trendy wijk rondom Kiràlystraat (Pest). Overal eethuisjes, restaurants en vooral veel drinkgelegenheden, vol met jonge mensen die opvallend vaak wijn bestellen. En inderdaad ja, ook mousserende. Egészségedre!