Luxemburgse feesten

We komen voor het oogstfeest. In plaatselijk jargon is dat ‘Hunnefeier’, hanenvuur, refererend aan de haantjes die gepluimd, geslacht en op een groot vuur gebraden worden om het einde van de druivenpluk te vieren. Dat gaat gepaard met piepjonge wijn, Fiederwaisser of Fiederrosé, witte of roséwijn van amper een week oud. In bidons van twee liter worden ze te koop aangeboden én gretig gedronken op de jaarlijkse markt in Schengen, Luxemburg.

De wijn ziet er niet zo aantrekkelijk uit maar uiteraard proeven we een glaasje van de nieuwe oogst. Jong en zoet. Daarna bestellen we in een bistro een echt glas wijn (een lokale riesling, correct maar geen hoogvlieger) en een salade bij wijze van lunch. Als we willen afrekenen doet zich een probleem voor. We hebben te weinig cash geld bij ons en we kunnen er niet pinnen. Sterker, in heel Schengen kun je niet met een kaart betalen en is geen bankautomaat te vinden. Onbegrijpelijk, uitgerekend in bankland Luxemburg! En dan nog in Schengen, middelpunt van Europa op het gebied van menselijk verkeer sinds daar in 1985 het verdrag getekend is om de grenzen tussen de deelnemende landen (toen Luxemburg, België, Nederland, Duitsland en Frankrijk; inmiddels zijn het 26 EU landen) open te stellen voor personen. Enfin, leve de dameshandtas! Uit de diverse vakjes tover ik nog wat munten en briefjes tevoorschijn  waarmee we de maaltijd kunnen betalen. ‘We zijn nog niet helemaal in 2016 beland,’ zegt de uitbaatster verontschuldigend. We zijn het met haar eens.

Wat ze wel al eeuwen doen in Luxemburg is wijn maken, tegenwoordig zo’n 12,5 miljoen liter per jaar en hoofdzakelijk wit (90 %). De mousserende Crémant de Luxembourg beslaat een kwart van die totale productie. Anders dan bijvoorbeeld bij champagne of cava, zijn er geen verplichte druivenrassen om de crémant van te maken. De meest gebruikte druivenrassen zijn auxerrois, rivaner, pinot blanc en riesling. Wél moeten de crémant druiven afkomstig zijn van Luxemburgse wijngaarden, die vrijwel alle idyllisch aan de rivier de Moezel liggen. Mousserende wijnen die van geïmporteerde druiven gemaakt worden bestaan ook, alleen mogen die geen Crémant de Luxembourg heten. Dat zijn ‘vins mousseux’ al dan niet gemaakt volgens de méthode traditionelle.

De oogst is nog niet overal binnen. We zien groepjes plukkers in de wijngaarden en tractoren met opgetaste druivenbakken rijden geregeld langs. Het zijn de laatste, vermoeide, lootjes van het oogstseizoen. ‘We hebben tachtig procent binnen,’ zegt Jean Duhr, tiende generatie van het familiebedrijf Clos Mon Vieux Moulin in het rieslingdorpje bij uitstek, Ahn. Ondanks het werk neemt Duhr de tijd om met ons te praten. Terwijl hij ons zijn prachtige wijnen laat proeven vertelt hij over de collegialiteit tussen de wijnbouwers hier en de gezonde concurrentie tussen de verschillende wijndorpen. ‘In Schengen bijvoorbeeld, kunnen ze best wijn maken, maar van de riesling begrijpen ze niets,’ zegt hij met een knipoog. Ik denk bij mezelf, ik weet nog iets waar ze niets van begrijpen, maar houd mijn mond en vraag in plaats daarvan of we de wijnen die we willen kopen, met een bankkaart kunnen betalen. Hij lacht verrast. ‘Natuurlijk!’